door Ivan Cairo
PARAMARIBO — “Jullie hebben nog niks meegemaakt. Zodra we te Bigi Poika zijn aangekomen worden jullie doodgeschoten. Jullie hebben de inheemsen lang genoeg gepinaard met het grondenrechtenvraagstuk.” Dat moesten Jerrel Winter, security officer bij Grassalco, en enkele andere gegijzelde collega’s aanhoren nadat zij dinsdagmorgen op de concessie te Maripaston waren gevangen genomen door gewapende mannen die enkele uren tevoren de politiepost te Pikin Saron overvallen en in brand gestoken hadden.
Ernstig mishandeld
Winter raakte gewond tijdens de aanval te Maripaston en staat de Ware Tijd te woord terwijl hij naar het Academisch Ziekenhuis Paramaribo vervoerd wordt voor medische behandeling. Hij werd met een pistool en een five-shootergeweer beschoten. Een kogel zit nog in zijn rechterschouder, door de hagels uit het geweer raakte hij gewond aan zijn handen en armen. Op zijn bovenlijf zijn schroeiplekken, vermoedelijk van hagels die niet in zijn lichaam zijn doorgedrongen. De man werd ook met een geweer op het hoofd geslagen en liep daardoor een barstwond op.
Het slachtoffer zegt dat hij en zijn collega’s compleet verrast en overrompeld werden. “We hadden gehoord dat er mannen op weg waren naar Maripaston en dachten dat – zoals eerder – mensen zouden komen protesteren. Wij hebben ons dus bij de poort verzameld om hen op te wachten”, doet Winter zijn relaas. Al gauw bleek dat ze niet met vreedzame bedoelingen kwamen.
“Fa den man doro, terwijl den e rij kon den bigin sutu uit ala den raam fu den wagi. Den man no kon fu taki”, zegt de Grassalco-medewerker nog met de schrik in de benen. De slagboom werd omver gereden. Nadat de medewerkers waren overmeesterd werden hun mobiele telefoons vernield en zijn ook hun vuurwapens afgepakt. Het slachtoffer zegt dat wanneer er zich een probleem voordoet met de overheid, de oplossing niet is de manier waarop de aanvallers zijn opgetreden. Hij stelt dat de medewerkers van het bedrijf geen onderdeel zijn van het eventueel conflict en de behandeling die ze hebben gekregen niet verdienen.
Uit auto gesprongen
Winter stelt dat op het moment dat werd gezegd dat hij en zijn collega’s te Bigi Poika zouden worden doodgeschoten hij alle moed bijeen raapte en is gesprongen uit de rijdende auto, waarin de slachtoffers als haringen in een ton werden vervoerd. Hij rende onmiddellijk het bos in en hoorde dat twee keer in zijn richting werd geschoten.
Later ontmoette hij in het bos een collega die uit handen van de overvallers wist te blijven door bij de inval onmiddellijk het bos in te vluchten. Het slachtoffer zegt dat hij pas te voorschijn is gekomen nadat politie en militairen in het gebied waren gearriveerd. De andere gijzelaars werden later tijdens een vuurgevecht tussen de ordetroepen en de bende bevrijd. Bij dat vuurgevecht zijn twee van de daders om het leven gekomen.
De overvallers waren komen aanrijden met voertuigen die ze hadden buitgemaakt van Stichting Bosbeheer en Bostoezicht. “Niet allemaal hadden maskers op. Sommigen hebben we herkend omdat ze ook aanwezig waren bij de vreedzame protesten eerder van de mensen uit het gebied”, zegt het slachtoffer. Intussen hebben inheemse organisaties in een verklaring de gewelddadigheden veroordeeld.
Bescherming
President Santokhi zegt dat de regering er alles aan zal doen om de inbreuk die gepleegd is op de rechtsorde te herstellen. Hij betreurt dat er doden en gewonden zijn gevallen. De regering zal zorgen voor bescherming aan de leefgemeenschappen en conflicterende issues binnen die gemeenschappen zullen goed en duurzaam opgelost worden.
Het staatshoofd kwalificeert degenen die het vuur op de politie hebben geopend als een “bende”. Hij benadrukt dat alle personen die verantwoordelijk zijn voor de aangerichte schade opgespoord en door de justitie ter verantwoording geroepen zullen worden. Tegelijkertijd zal er ook een inventarisatie van de schade opgemaakt worden.
“De veiligheidsdiensten, leger en politie en gemengde eenheden doen alles aan de opsporing van personen die verantwoordelijk zijn, maar ook om de orde en rust in het gebied te herstellen, personen die geïsoleerd zijn en ondernemers de nodige bescherming te bieden hun werk te doen.”
Gronden intrekken
Santokhi stelt dat er de afgelopen periode veel overlegmomenten zijn geweest over concessies die uitgegeven zijn. De minister van Grondbeleid en Bosbeheer en de districtscommissaris zullen grondig onderzoek moeten doen naar waar er gronden zijn uitgegeven. Indien gronden ingetrokken zullen moeten worden, zal dat ook gebeuren. Echter moet het, aldus het staatshoofd, niet zo zijn dat er beslissingen genomen worden die indruisen tegen het grondenrechtenvraagstuk. “Daarom is de opdracht ook om met goed overleg duurzame oplossingen te zoeken.”
Te Maripaston zal Grassalco ervoor moeten zorgen dat de gemeenschap ook de ruimte krijgt tot economische activiteiten. Het staatshoofd riep mensen die informatie hebben op om deze door te geven aan autoriteiten. “We kunnen het in dit land niet hebben dat personen om welke reden of agenda dan ook tot zulke gewelddadige acties overgaan.” Dinsdagavond had Santokhi een gesprek met een afvaardiging van het traditioneel gezag van de inheemsen.