Tekst en beeld Valerie Fris

PARAMARIBO — “Abaisa, wi e gi yu ala eer en wi e taki yu tangi want den man sutu yu trowe en nooit lanti no onderzoek suma dwen en fu saide.” Maandag was het vijftig jaar geleden dat Ronald Jowini Abaisa werd doodgeschoten door de politie tijdens een protestdemonstratie. De vakbondsleider was voorzitter van de Bond van Arbeiders van de Geologisch Mijnbouwkundige Dienst.

Voor Ronald Hooghart, voorzitter van de Centrale van Landsdienarenorganisaties (CLO), had de herdenking maandag een wrange nasmaak. Het gedenkteken nabij Kwakoe aan de dokter Sophie Redmondstraat, waar er elk jaar op 27 februari kransen worden gelegd, was tot zijn ‘verbazing’ in het weekend verwijderd. De nieuwe locatie is bij het DSB-hoofdkantoor aan de Henck Arronstraat, waar Abaisa werd neergeschoten. Ondanks het ontbreken van het gedenkteken, besloot Hooghart toch de kransen te leggen op de oude plek.

Hij zei dat Leo Brunswijk, broer van vicepresident Ronnie Brunswijk, hem in het weekend belde om door te geven dat het gedenkteken van Abaisa wordt weggehaald. De CLO-voorzitter hekelt het feit dat dit zonder enige afstemming is gebeurd, terwijl men ervan op de hoogte is dat hij er elk jaar kransen legt. Haast simultaan met Hooghart’s kranslegging, plaatste de stichting A Marron Kompas, waar Leo Brunswijk de voorzitter van is, het gedenkteken bij het DSB-hoofdkantoor.

Toestemming

Ruben Ravenberg, secretaris van A Marron Kompas, vindt dat er op tijd is gecommuniceerd met Hooghart over het verplaatsen van het gedenkteken. Hij liet de Ware Tijd een brief zien van 20 februari, waarin de CLO wordt meegedeeld dat het gedenkteken wordt verplaatst naar de DSB, die dichterbij is van de plek waar het fatale schot werd gelost.

Ravenberg: “Het was ook de wens van de familie om het gedenkteken weer bij de DSB te plaatsen. Aangezien de president, vicepresident, DSB en Monumentenzorg hun zegen hebben gegeven, hebben wij het verplaatst.” Volgens hem was Hooghart welkom geweest om de kransen op de nieuwe plek te plaatsen. Het pleintje waar het gedenkteken nu staat, zal binnenkort worden omgedoopt tot het Ronald Jowini Abaisa-plein, vertelt Ravenberg.

(lees verder onder de foto)

‘Slavernij’

Hooghart, die bij Kwakoe Abaisa bedankt voor wat die heeft betekend voor de vakbond in Suriname, liet het niet na te sneren naar de regering-Santokhi/Brunswijk. “De mensen in dit land worden als slaven behandeld, terwijl wij niet meer in die tijd leven. Ze maken ons weer tot slaaf in dit land”, zei hij in het Sranan.

Het gedenkteken werd op 27 februari 1974 door vertegenwoordigers van de CLO, waar Abaisa lid van is geweest, aan de toenmalige Gravenstraat geplaatst op de plek waar de vakbondsleider was gestorven. Enkele uren daarna werd het door de politie in beslag genomen. Na toestemming te hebben verkregen van de toenmalige regering plaatste de CLO het monument op 1 mei 1974 op de hoek van de dokter Sophie Redmond- en de Zwartenhovenbrugstraat.