INGEZONDEN

In de Surinaamse samenleving is ethiek en moraal verworden tot een begrip van lippendienst. Iedereen is bereid het toe te passen op zijn buren en meent het zelf perfect te beheersen. Maar klopt dat wel?

De rechterlijke macht heeft onlangs haar salarissen openbaar gemaakt. Dat is een van de beste promoties voor transparantie in onze samenleving. De meeste mensen in topposities voelen dit echter als een bedreiging. Voor de reguliere werkende klasse is het normaal dat de loonreeksen bekend zijn. Echter bij topfuncties blijft het doodstil.

Nog geen 10 jaar terug verdiende een directeur op een ministerie zo’n SRD 12.000 met een koers van SRD 3.35, omgerekend US$ 3600. Op de huidige koers van SRD 34 zou het bedrag SRD 122.400 per maand zijn. De enorme inflatie en devaluatie heeft echter een dermate grote impact dat ook voor deze categorie de armoede dreigt. De salarissen komen niet veel verder dan SRD 30.000.

Heel anders is dat natuurlijk bij particuliere bedrijven, banken en parastatalen. Het is bekend dat salarissen in deze groep 2 tot 3 maal hoger liggen als bij de overheid. Hoewel de inflatie voor iedere burger geldt, is er een diep geheim over de topsalarissen in die groep. Sterker nog, wie het waagt maar even een kik te geven hierover, wordt meteen bedreigd met een deurwaardersexploot, zelfs bestuurders van een organisatie. Dit overkwam onlangs een lid van de consumentenkring.

De Energie Autoriteit Suriname (EAS) is dankzij de inkomsten van EBS, waarbij voor elke kWh een cent (dus SRD 0.01) wordt ontvangen, inmiddels een van de rijkste onderdelen van het overheidsapparaat. En wilde onlangs de salarissen verdubbelen, van de directie en de Raad van Toezicht. Er was immers hard gewerkt aan verhoging van de stroomtarieven, het adviseren over het IMF-programma en het uitbetalen aan de subsidiegroep voor het overbruggingstarief.

Een beloning voor een job wel-done leek op zijn plaats. In alle stilte is vergaderd om de RvT te laten accorderen. Helaas is het besluit uitgelekt en kwam er een veto van de overheid (of aangehouden tot nader orde?). De woede hierover was zo groot dat EAS acuut op zoek ging naar de klokkenluider.

Uit hoofde van haar taakstelling is de consumentenkring als meest waarschijnlijke dader aangewezen, en met spoed werd een dreigbrief bij deze organisatie bezorgd om haar de mond te snoeren en niet verder, in woord of geschrift, te melden wat er met onze publieke gelden gebeurt. Een beschuldiging die door de Consumentenkring met klem is afgewezen.

In het deurwaardersexploot wordt gesproken over normen en waarden: ‘steunend op het ethisch gehalte van de kring van personen die kennis dragen’ wordt duidelijk gemaakt dat vanwege privacy er met geen woord gerept mag worden over een salarisvoorstel dat gedaan is door de EAS om lonen flink op te schroeven.

Dreiging van openbaarheid zou schending van de privacy van de EAS inhouden. Men voelt dus aan dat moreel-ethisch het voorstel tot groot rumoer zal leiden als het openbaar wordt. Naar mijn mening is dat onacceptabel. Bij een autoriteit hoort transparantie, en dienen alle zaken openbaar te zijn. Ook de reeks van salarissen.

Wat zijn de normen en waarden van een organisatie die volgens haar wettelijke taak zorgdraagt voor bewaking van redelijke, betaalbare tarieven voor de burgerij? En de hierbij behorende diensten die voldoen aan alle technische eisen zoals betrouwbaarheid, stabiliteit en duurzaamheid. In de wet is de taak van EAS als volgt omschreven:

1. Toezicht houden op de energiesector,
2. Energiesector aansturen,
3. De minister gevraagd en ongevraagd adviseren,
4. Werken ter bevordering van beschikbaarheid van elektriciteit,
5. Werken voor betaalbaarheid van elektriciteit,
6. Werken naar duurzaamheid van de elektriciteitsopwekking,
7. Werken aan reductie van de vervuiling in de sector,
8. Kan bevoegdheden krijgen via andere regelingen.

Bij evaluatie van deze punten, blijkt dat op punt 1, 2, 5, 6, 7 en 8 onvoldoende is gescoord. Hoe kan dan een salariseis op tafel komen met een exorbitante verhoging na zo een matige prestatie?

1. Slecht toezicht gehouden. Het stuwmeer is overgelopen en mensen hebben maanden in het water gestaan,
2. Onvoldoende aansturing peil stuwmeer, slecht toezicht waardoor vervuiling in centrales vrolijk doorgaat,
3. Onbetaalbare tarieven voorgesteld die alleen met subsidie mogelijk zijn,
4. Geen duurzaamheid want aandeel thermische energie neemt juist toe in plannen EAS,
5. Geen actie tegen vervuiling bij SPCS (boete?),
6. Slechts 20% van de doelgroep heeft geregistreerd voor het overbruggingstarief. Te hoge drempels of verkeerd ingeschat?
7. Taken toebedeeld in de elektriciteitswet zijn niet of slecht uitgevoerd.

Dat de EAS, als een dusdanig slechte performer, de consumentenkring dreigt met een exploot op basis van ethiek en moraal, is beneden alle peil. En een directe aanslag op ons intellectueel vermogen. Moreel absoluut verwerpelijk gedrag. Eigenlijk een exemplarisch voorbeeld van wat er mis is in onze maatschappij. Bestuurders leveren wanprestaties en willen dan ook nog dik betaald worden.  Dit is mogelijk omdat deskundigen (van goede wil) binnen en buiten de regering blijven wegkijken en man en paard niet willen noemen.

Ir. Edmund Neus

ed.neus@icloud.com

Onder-voorzitter EBS-tarievencommissie

De redactie van de Ware Tijd stelt lezers in de gelegenheid stukken in te zenden ter publicatie. In principe worden alle ingezonden artikelen opgenomen, tenzij de inhoud schadelijk, kwetsend of beledigend is voor derden. Stukken die worden geplaatst komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de mening van de Ware Tijd. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken niet te plaatsen, of in te korten of te redigeren zonder dat die uit hun context worden gehaald.